naar de vorige pagina

Reis Indonesië 2017

Terug naar de startpagina
naar vorige dag

naar volgende dag

dag 12 - Torajaland

We hadden vanochtend een werkontbijt. Onze gids kwam onze wensen inventariseren en samen deelden we de dag in. Eerste bestemming was een huisceremonie in een klein Toraja-dorpje. Deze huisceremonie ging vooraf aan de begrafenis van een 75 jarige man die ca 3 maanden geleden was overleden. De familie ontvangt 2 dagen lang vrienden en buren die komen condoleren en daarbij een buffel, varken of andere geschenken meenemen. De dieren worden ter plekke geslacht, gebraden en opgegeten.
De weg daar na toe reden we over kleine bergweggetjes door tal van dorpjes waar we de traditionele Torajahuizen bekeken en uitleg kregen over de bijzondere bouw van de prachtige huizen met de opvallende daken, de zogenaamde Tongkonan.
Bij het huis van de overledene aangekomen zagen we drommen mensen die
hun opwachting kwamen maken. Wij kochten een slof sigaretten, de standaard gift voor ons soort bezoekers en liepen het terrein op. Centraal stond een tent waar de familie audiëntie verleende, langs de zijkant waren genummerde vakken waarin de bezoekers plaats konden nemen. Als het nummer van je vak werd omgeroepen mocht je je naar de familie begeven. In het midden van het erf lagen twee geofferde buffels. 
We namen plaats in vak nr 16 en kregen daar koffie en een schaal met traditionele koekjes,daarna gaven we de sigaretten aan een familielid. Ondertussen werd begonnen met het slachten van de buffels. Alle onderdelen werden keurig gesorteerd, de hoeven gingen naar de kinderen die er een touwtje aan bonden en ermee rondliepen. Het gebraden vlees werd later verdeeld onder de familie.
De ceremoniemeester en twee prachtig geklede dames, kleindochters van de overledene, haalden steeds nieuwe gezelschappen op en brachten ze naar de familie. Wij hebben onze beurt maar niet afgewacht.
Volgende stop was weer een ceremonie, maar voor nu de inzegening van een nieuwe protestantse kerk. We ontmoetten de dominee en zijn vrouw en een aantal gasten en werden uitgenodigd voor de lunch. We zouden later nog bij een Toraja-familie lunchen maar afslaan was niet gebruikelijk, dus een klein beetje meegegeten.. De dominee liet ons daarna de kerk zien die morgen officieel geopend zou worden.
Wij gingen op bezoek bij de Toraja-voorouders. Eerst bezochten we een aantal rotsgraven in een berg van graniet  In de rots waren kamers uitgehakt waarin de kisten met de overledenen werden geplaatst. Sommige grafkamers hadden balkons waarop Tau Tau poppen waren geplaatst, afbeeldingen van overledenen  die uitkeken over de rijstvelden. 
Een andere manier van begraven bij de Toraja's was het bijzetten in grotten waarbij hoog in een grot een plankier werd bevestigd waarop de kisten van de familie werden gezet.
De derde en nog steeds toegepaste methode waren de graftombes die je overal langs de wegen op de berghellingen zag. Voor overleden baby's werd een vierkant gat in een Jackfruit-boom gehakt waarin het kind met het gezicht naar buiten werd neergezet. Het gat in de boom werd afgedekt met een bamboe deurtje. De Toraja's geloofden dat de kinderen door de sappen van de boom werden gevoed.
Na de rotsgraven, een grot en de babyboom te hebben bezocht was het tijd voor de lunch.
We  reden naar een traditioneel Toraja huis met enkele voorraadschuren die in dezelfde stijl waren gebouwd. Onder enkele van deze schuren zaten jonge vrouwen te weven met primitieve weefgetouwen.
Wij kregen de lunch, die door de vrouw des huizes voor ons was bereid, ook onder één van de voorraadhuisjes.
Hierna was het al laat in de middag, vol van nieuwe indrukken reden we terug naar ons hotel


we gaan op weg naar oude dorpjes om de tongkonan huizen te zien we zien veel nieuwe tongkonan's, ze worden dus nog gebouwd   maar onze interesse gaat vooral uit naar de oude huize van de Toraja's

De tongkonan, de typische huizen en voorraadschuren van de Toraja's, hebben sierlijke daken die aan voor- en achterkant in een punt naar boven uitlopen. Alle huizen staan in noord-zuidrichting, wat volgens de traditie verwijst naar de gebieden waar de voorvaderen van de Toraja's vandaan zijn gekomen. 
De met geometrische patronen versierde daken zijn gekromd en lijken wel enigszins op omgekeerde schepen. Een rij huizen lijkt door deze opstelling wel wat op een aantal slagschepen in linie.
De wanden van de huizen zijn van buiten meestal rijk versierd met gekleurde geometrische en dierenmotieven, terwijl bij de ingang een aantal buffelhoorns de status van de familie aangeeft.

de oude tongkonan's zijn gebouwd op bamboe palen en hebben een bamboe dak, afgedekt met palmbladeren  

 

Tongkonan's gebouwd tegen de berghelling, het bamboedak is afgedekt met golfplaat   ook deze voorraadschuur heeft al een golfplaten dak, 2e generatie dus er is wel bamboe gebruikt onder het golfplaat en de schuur is prachtig met houtsnijwerk versiert 

 een Toraja-erf met woonhuis en diverse voorraadschuren  het merendeel van de Toraja's is protestants, we zien opvallend veel kerken

Begrafenis- of huis ceremonie
Toraja-land staat bekend om de uitgebreide en kostbare uitvaartrituelen. Vele waterbuffels (karbouwen) en varkens worden op deze festiviteiten ter ere van de overledenen geslacht. Soms zelfs met honderden tegelijk. Overledenen worden vaak een tijdje (gebalsemd) 'bewaard' in of bij het huis van de familie voor ze in speciale grotten worden geplaatst die zich in steile rotswanden bevinden. De doden worden omringd door houten beeldjes ter bescherming (die vaak enigszins lijken op de overledene zelf).
Rituelen rondom bruiloften en begrafenissen zijn kleurrijk en indrukwekkend. Dorpelingen komen samen en brengen offers van levende kippen, varkens en waterbuffels mee. Op bepaalde dagen worden de waterbuffels ceremonieel geofferd en dat is een mooi, maar bloederig tafereel. 

 we komen aan bij het huis van de overledene  en kopen de traditionele slof sigaretten als geschenk voor de familie  als we het erf opgaan wordt er een, nog bloedende, buffelhuid weggesleept

officiële delegaties worden door de ceremoniemeester naar de familie gebracht  wij nemen plaats in één van de genummerde vakken en krijgen daar koffie en traditionele "begrafeniskoekjes"

 op de deel pal voor ons liggen twee geofferde buffels  en aan de overkant het huis waar de overledene is opgebaard

terwijl wij de koekjes proeven worden vóór ons de buffels aan stukken gesneden, alles wordt netjes gesorteerd   de kinderen spelen met de hoeven van de buffels

 een varkensoffer wordt afzonderlijk geslacht  eerst worden de haren afgebrand  ondertussen brengen de kleindochters van de overledene een nieuwe delegatie naar de familie

 iedere groep brengt geschenken mee  de volgende groep staat ook al klaar  en mogen de familie gaan condoleren

 Wij gaan weer verder door de prachtige natuur van Sulawesi  de buffels worden met de neus omhoog vastgezet om sterkere nekspieren te ontwikkelen loofbossen worden afgewisseld door prachtige bamboebossen

Onze gids had gehoord dat er vlakbij nog een andere ceremonie plaats vond, er werd een nieuw protestants kerkgebouw ingewijd naast de kerk stonden modellen van het eerste en nieuwe kerkgebouw 

 ontvangsttent voor de gasten en leden van de kerk  de dominee was erg enthousiast en liet ons het kerkinterieur zien

 ondanks alle festiviteiten en ceremonies in de buurt gaat het werk op het land gewoon door, hier wordt een rijstveld ingeplant 

In Suaya in het district Sangalla bezochten we de oude rotsgraven van de koninklijke familie van Sangalla, uitgehakt in een granieten bergwand. Sommige graven bevinden zich op 15 meter hoogte. In deze rotsgraven worden overledenen bijgezet. De koninklijke graven zijn herkenbaar aan de rode doek die voor de grafopening hangt. De rots heeft balkons waarop Tau Tau poppen zijn geplaatst die uitkijken over de prachtige rijstvelden om te waken over de zielen. Een Tau Tau pop is een evenbeeld van de overledene.  “Tau” betekent mens en “Tau Tau” niet menselijk.

rotsgraven met afgedekte ingangen en balkons met tau-tau poppen  de tau-tau poppen kijken uit over de velden een baar, vaak in de vorm van een tongkonan, wordt maar één keer gebruikt

In Londa, even verderop bezoeken we een nog oudere begraafplaats waarbij, bovenin een grot, balken zijn geklemd waarop de kisten werden gezet. Na jaren vermolmd het hout en vallen er kisten en beenderen naar beneden  

ook hier staan de tau-tau poppen   oude kist met de stoffelijke resten

 achter in de grot staan deze stenen sarcofagen  tegenwoordig wordt vaker in deze graftombes begraven

De baby boom

In Kambira, vlak bij Sangalla, staat een boom van 250 jaar oud. In deze boom begroeven de Toraja's uit de omgeving overleden zuigelingen. Als een baby nog geen tandjes had mocht het in de boom worden gezet. Aan de andere kant van de richting van hun huis hakken ze een gat in de boom waar ze de baby na een korte ceremonie begraven. Het gat wordt afgedekt met een bamboe matje. Na verloop van tijd vergaat het matje en is de opening te zien. Dit gat wordt echter steeds kleiner en groeit zelfs helemaal dicht. Er is dan alleen nog maar een litteken te zien. Deze boom staat in een schitterend bamboebos.

 de babyboom waarin baby's werden begraven met het gezicht naar buiten gericht  er werd een gat in de boom gehakt dat later werd afgedekt door een bamboe luikje waaraan vaak een orchidee werd gehangen 
De Toraja's geloofden dat het kind door de boomsappen werd gevoed

Daarna reden we naar de lunchlocatie in dit Toraja complex  Het woonhuis was echt oud, met bamboe en palmrieten dak  in een van de voorraadhuisjes kregen we de lunch opgediend

 Bij dit Torajahuis was ook een weefschool gevestigd op primitieve weefgetouwen werden jonge vrouwen uit de omgeving geleerd te weven, de producten werden in winkels in de dorpen verkocht 

we mochten een kijkje nemen in het woonhuis, links de keuken waar onze lunch was bereid, rechts de huiskamer met prachtig bewerkte panelen 

 
op de terugweg begon het te regenen, dat leverde deze foto op van een glimmend Toraja dorp  Na een drukke dag konden we heerlijk relaxen in ons "huisje" in Rantepao  

naar vorige dag

naar volgende dag