dag
4 - 25 april - Fès
Vandaag hadden we een "vrije dag",
die we gebruikten om de medina en Souk van Fès te bekijken
onder leiding van Fatima, die de hele dag onze gids was. We
aten 5 soorten Marokkaans brood met zoute boter,
geitenkaas, honing, Arganolie, amandelen en een glas
Yoghurt. Daarna veel gezien, geroken en geproefd,
cactusvruchten, slakken, zoete broodjes en echte Marokkanse
koffie met kaneel en saffraan.
We bezochten een leerlooierij, weverij, koperslager en een
kleine bakkerij (als je thuis brooddeeg maakt kan je het
hier laten bakken).
Ook de Koranschool, het mausoleum van
Moulay Idriss en het koninklijk paleis, dat nu werd
gebruikt als restaurant, werden bezocht. Bij een tapijthandelaar
kregen we uitleg over de het gebruik en de patronen
van verschillende Marokkaanse tapijten, we kochten een slangenbezweerderfluit
(Ghéta) bij de
muziekinstrumentenmaker Mohamed Semlali en een schilderij
van een Berbermeisje bij de schilder Ahmed Lahlou. Ook
bijzonder was een bezoekje aan handelaar in boter, honing en
rundvlees, we proefden het vlees dat gedroogd en een jaar
bewaard was in een vat boter.
Na een welbestede dag namen we afscheid van Fatima en reden
we in een taxi terug naar ons hotel waar we vanaf het
dakterras genoten van het uitzicht over Fès. |
|
|
|
|
|
welkomstbord in de
medina van Fes |
met onze gids voor
de Bab Bou Jeloud, de Blauwe
poort (andere kant is groen) |
blauw = water binnen
de medina |
groen = natuur
buiten de medina |
De Medina van Fès (Fès el-Bali)
is de grootste van heel Marokko en bestaat al 1200 jaar. Het is het grootste autovrije centrum ter wereld
en bestaat uit een fijnmazig netwerk
van maar zo'n 9400 steegjes. Je hoort het getik van ezelshoeven in de straatjes en
verdwalen is aan de orde van de dag.
De medina bestaat uit twee
hoofdstraten, Talaa Kebira en Talaa Seghira, maar zodra je een
zijstraatje inslaat raak je gegarandeerd de weg kwijt en dat
hebben wij aan de lijve ondervonden. Daarom kozen we voor de optie: begeleiding van een gids.
We hadden voor de ochtend een Culinaire Tour door de medina geboekt en
onze gids hiervoor, Fatima, vond het geen probleem om ons de hele dag
onder haar hoede te nemen en liet ons alle bijzonderheden van de
medina zien. Dit beviel zo goed dat ze ons als vader en moeder ging
zien en wij haar dus maar adopteerden.
|
|
|
we proefden de
heerlijke vrucht van de cactus |
daarna allerlei
soorten Marokkaans brood |
en kregen uitleg
over gebruik van kruiden in de Marokkaanse keuken |
De
Koranschool "
Medersa Bou Inania"
staat ook in medina van Fès. Deze oude theologische school (madrassa)
en moskee zijn gebouwd tussen 1350 en 1357 in de typische Merenidische Stijl.
De school heeft de naam van de
bouwer of stichter: Sultan Faris Abu Inan al-Mutawakkil en heeft fijne versieringen over het gehele
gebouw: houtwerk en stucwerk met ongekend mooie mozaïek, bogen en
kalligrafie. Dit is de enige madrassa in Fèz met een minaret.
|
|
|
|
ingang van de
Koranschool |
links en
rechts van de centrale hof vindt je de klaslokalen, daartussen
de deur naar de ruimte voor rituele wassingen |
Alle patronen op de
wanden hebben een eigen betekenis |
|
|
|
het
prachtige houtsnijwerk onder de dakranden wordt bewaakt door een
zwarte spreeuw |
het pijpje dat uit
de minaret steekt wijst naar Mekka |
In de medina van Fès vind je veel kleine werkplaatsen van 2 bij 5
meter
|
|
|
|
|
|
werkplaats- gerecyclede
kunstwerkjes |
Instrumentmaker
blaast de fluit |
schilder signeert
ons berbermeisje |
kleding- en
schoenmaker |
houtsnijder |
kwastenmaker |
|
|
|
|
door een
smalle gang kwamen we op de binnenplaats van een honig en boter handelaar |
de
honing werd bewaard in plastic tonnen waar de bijen nog rondzwermden,
ze konden er blijkbaar geen afscheid van nemen |
|
|
|
Marokkaanse slakken |
worden gaargekookt
in deze kruiden - eerst wordt de soep gegeten |
en daarna de slakken
zelf - eet smakelijk |
|
|
|
|
Restaurant in
het koninklijk paleis "Palais Mnebhi" |
de traditionele
fontein in het midden |
en de wasplaats |
|
|
|
|
verder door de nauwe straatjes van de medina |
in de drukke Souk
Attarine wordt je gewaarschuwd als een ezel wil passeren |
|
|
|
|
onze
gids vertelde ons over het gebruik van de grote en kleine deur,
de kleine deur met de kleine klopper werd gebruikt door de
vrouw, de grote deur met zwaar klinkende klopper door de man en
voor belangrijke personen |
vaak zie je op de
deuren ook deze beschermende hand van Fatima |
Mausoleum van Moulay Idriss II
Men dacht dat de sultan Moulay Idriss II was begraven in het stadje
bij Volubilis dat zijn naam draagt, maar in 1437 ontdekte men zijn
graf in Fès.
Er werd een mausoleum ingericht dat een bedevaartsoord werd. Het
mausoleum is alleen toegankelijk voor moslims.
|
|
|
|
|
kijkje
in het vrouwengedeelte van het mausoleum |
vooral vrouwen
brengen vaak uren door in het mausoleum |
De leerlooierijen in Fès zijn wereldberoemd, wij bezochten
de looierij van Chouara. In het hart van de medina wordt al sinds de
middeleeuwen op ambachtelijke wijze leer geproduceerd, waarmee dit de
oudste leerlooierij is ter wereld. De werkwijze is sinds de 11e eeuw
nauwelijks veranderd, waarbij alles nog met handen en voeten gebeurt.
De leerwinkels
in het
leerdistrict van de medina hebben terrassen waar je een goed
zicht hebt op de werkzaamheden beneden je. Vanaf zo'n terras konden we
het hele proces volgen, filmen en fotograferen.
|
|
|
binnenplaats vol met bakken looizuur en
natuurlijke verfsoorten |
de ruwe
huiden worden in witte kalkstenen vaten gedrenkt in een mengsel
van duivenpoep, urine van koeien en ezels, ongebluste kalk, zout
en water |
|
|
|
Na een paar dagen
worden de huiden aan de balkons opgehangen om te drogen |
dan
begint het verven in een van de aardewerken vaten waarbij
gebruikt wordt gemaakt van natuurlijke stoffen als indigo,
henna, saffraan, papavers en granaatappels |
|
|
|
met blote voeten
wordt het leer in de verfbaden aangestampt |
de afwerking,
slechte stukken worden weggesneden |
tenslotte worden de
huiden gedroogd |
|
|
|
|
ons volgende bezoek in de medina was het
koperslagerplein |
|
|
|
we
verlieten de medina en namen afscheid van onze gids Fatima |
van Fatima kregen we
nog een afscheidsgeschenk (voor Pa en Ma) |
|
|
|
terug in ons hotel genoten we van
het uitzicht vanaf het dakterras |
het fort |
en het atlasgebergte |
|
naar vorige dag |
naar
volgende dag |
|