Reis Vietnam 2012
	naar de vorige dag	naar de volgende dag
Dag 9 -   Dalat > Nha Trang

Cham, een verdwenen cultuur
De Cham-cultuur is een cultuur die in dezelfde periode bloeide als het Angkor en het Khmer-rijk .
Het Cham-rijk ontstond in de 2de eeuw na Christus in de smalle landstrook die geklemd zit tussen enerzijds de Zuid-Chinese Zee ter hoogte van het huidige Centraal-Vietnam en anderzijds het Truong Son gebergte dat de grens vormt tussen Vietnam en Laos.
Het feit dat de landstrook hier heel smal is zorgde ervoor dat de Cham niet genoeg landbouwgrond hadden om in hun levensonderhoud te voorzien en al snel dienden ze andere oplossingen te zoeken. De Cham raakten dan ook al snel bekend als piraten die de Zuid-Chinese Zee uitkamden en schepen overvielen op zoek naar extra levensmiddelen voor henzelf.
Ook op het land streefden de Cham vaak naar gebiedsuitbreiding om aan meer landbouwgrond te komen. Hun geschiedenis was er dan ook één van voortdurende strijd met de twee bekendere en machtiger buurvolken, namelijk de Viets in het noorden en de Khmer in het oosten.
Handel overzee was heel belangrijk en ze hadden contacten met heel wat veraf gelegen eilanden en volkeren, zover als de huidige Filippijnen en zelfs Java. Onder invloed van de toenmalige hindoe-koninkrijken op Java - waarmee de Cham heel intense contacten hadden - raakte de Cham-cultuur al snel geïndianiseerd. Rondreizende religieuzen en handelaars uit Java en zelfs uit India brachten de hindoe-religie tot bij de Cham, maar ook het Sanskriet, bepaalde architecturale elementen en heel veel mythologische figuren die een hoofdrol gingen spelen in de schitterende beeldhouwkunst van de Cham. Heel wat Cham-geleerden gingen zelfs in Java studeren.
Hun grondgebied werd uiteindelijk in de 17de eeuw volledig opgeslokt door het uitbreidende Vietnam.

Po Nagar - Cham torens
Po Nagar is een hindoeïstische tempel gelegen bovenop een kleine heuvel op ongeveer 50 meter hoger dan de zeespiegel, aan de monding van de rivier de Cai in de Vietnamese stad Nha Trang. De naam "Po Nagar" verwijst over het algemeen naar heel het bouwwerk, maar het is eigenlijk de naam van de grootste toren hier van ongeveer 23 meter hoog.
Deze tempel werd gebouwd toen het hindoeïsme welvarend werd in Vietnam en toen een groot deel van Vietnam het Champa-Rijk werd genoemd. De belangrijkste god die hier wordt vereerd is Shiva, maar onder andere wordt ook zijn echtgenote Uma vereerd en de speciale Champa-Hindoeïstische godin Po Nagar.
Men is niet zo zeker wanneer Po Nagar is gebouwd, maar wel voor het jaar 781. In het heden is Po Nagar een niet heel erg belangrijk religieus centrum meer
Voor het jaar 781 besloot de toenmalige koningin over het Champa-Rijk (Jagadharma) een prachtige tempel te bouwen van harde, dure materialen (zoals kalksteen en marmer) ter ere de Hindoeïstische goden (Shiva enz.), hoog op een heuvel aan de oevers van de riviermonding van de Cai-Rivier.
Het bouwwerk werd versierd met edelstenen en goud zodat de koningin de goden blij kon maken, want ze was een redelijk wrede koningin. Jaren later nadat het bouwwerk al af was, werd de tempel flink geplunderd door Indonesische troepen vanuit Java (het belangrijkste Indonesische eiland).
Een groot deel van de tempel werd toen vernietigd, dus men moet de tempel herstellen. Al de gouden voorwerpen en de edelstenen waren weg en werden vervangen met rode bakstenen door koning Satyavarman (een opvolger van Jagadharma

het eerste zicht op de Cham torens		de pilarengang naar de hoofdtoren

Bakstenen tempeltorens of 'kalan'
De Cham gebruikten geen graniet of zandsteen of kalksteen om hun tempels en bouwwerken op te richten, maar maakten ze uit baksteen. Net dat feit maakt hun bouwwerken vandaag zo typisch en zo herkenbaar  De bakstenen werden gewoon zongedroogd en daarna op elkaar gestapeld tot de tempeltorens die we kennen. Daarna werden ze bewerkt (heel wat gebeeldhouwde figuren en decoratieve elementen sieren de torens), bestreken met een bepaald soort hars gewonnen uit een endemische boomsoort uit de regio en in situ gebakken door het aanleggen van grote vuren rondom de opeengestapelde bakstenen en binnenin het bouwwerk.
Het hars deed hierbij dienst als een soort natuurlijke kleefstof die het bouwwerk stevig aaneen hechtte. Het feit dat er eerst werd gebouwd en pas daarna in situ gebeeldhouwd is duidelijk te zien aan het feit dat de grenzen van de bakstenen vaak door gezichten van de figuren lopen (en uiteraard ook aan het feit dat een paar beeldhouwwerken niet afgewerkt zijn). 
Heel kenmerkend is ook het feit dat men de ruimtes binnenin ging overspannen met de zogenaamde valse boogconstructie.
De echte boogconstructie kende men er immers niet. Men ging dus een dakconstructie maken door vanaf de twee zijmuren een volgende laag stenen telkens iets naar binnen toe te laten uitsteken. Uiteindelijk kwamen de twee muren zo bij elkaar en werden ze afgewerkt met een centrale deksteen. Het resultaat was een taps toelopende smalle ruimte die er als een toren uitzag.

	Het altaar voor de god Shiva

Een Vietnamese bezoeker van de Cham torens	Ook hier veel bonsai boompjes	Achter de torens doen de vrouwen de afwas

naar de vorige dag

naar de volgende dag