dag
12 - Torajaland
|
We hadden vanochtend een werkontbijt. Onze gids
kwam onze wensen inventariseren en samen deelden we de dag in.
Eerste bestemming was een huisceremonie in een klein
Toraja-dorpje. Deze huisceremonie ging vooraf aan de
begrafenis van een 75 jarige man die ca 3 maanden geleden was
overleden. De familie ontvangt 2 dagen lang vrienden en buren
die komen condoleren en daarbij een buffel, varken of andere
geschenken meenemen. De dieren worden ter plekke geslacht,
gebraden en opgegeten.
De weg daar na toe reden we over kleine bergweggetjes door tal
van dorpjes waar we de traditionele Torajahuizen bekeken en
uitleg kregen over de bijzondere bouw van de
prachtige huizen met de opvallende daken, de zogenaamde
Tongkonan.
Bij het huis van de overledene aangekomen zagen we drommen
mensen die hun opwachting kwamen maken. Wij kochten een
slof sigaretten, de standaard gift voor ons soort bezoekers en
liepen het terrein op. Centraal stond een tent waar de familie
audiëntie verleende, langs de zijkant waren genummerde vakken
waarin de bezoekers plaats konden nemen. Als het nummer van je
vak werd omgeroepen mocht je je naar de familie begeven. In
het midden van het erf lagen twee geofferde buffels.
We namen plaats in vak nr 16 en kregen daar koffie en een
schaal met traditionele koekjes,daarna gaven we de sigaretten
aan een familielid. Ondertussen werd begonnen met het slachten
van de buffels. Alle onderdelen werden keurig gesorteerd, de
hoeven gingen naar de kinderen die er een touwtje aan bonden
en ermee rondliepen. Het gebraden vlees werd later verdeeld onder de
familie.
De ceremoniemeester en twee prachtig geklede dames,
kleindochters van de overledene, haalden
steeds nieuwe gezelschappen op en brachten ze naar de familie.
Wij hebben onze beurt maar niet afgewacht.
Volgende stop was weer een ceremonie, maar voor nu de
inzegening van een nieuwe protestantse kerk. We ontmoetten de
dominee en zijn vrouw en een aantal gasten en werden
uitgenodigd voor de lunch. We zouden later nog bij een Toraja-familie lunchen maar afslaan was niet gebruikelijk, dus
een klein beetje meegegeten.. De dominee liet ons daarna de
kerk zien die morgen officieel geopend zou worden.
Wij gingen op bezoek bij de Toraja-voorouders. Eerst bezochten
we een aantal rotsgraven
in een berg van
graniet In de rots waren kamers uitgehakt waarin de kisten
met de overledenen werden geplaatst. Sommige grafkamers hadden
balkons waarop Tau Tau poppen waren geplaatst, afbeeldingen
van overledenen die uitkeken over
de rijstvelden.
Een andere manier van begraven bij de Toraja's was het
bijzetten in grotten waarbij hoog in een grot een plankier
werd bevestigd waarop de kisten van de familie werden gezet.
De derde en nog steeds toegepaste methode waren de graftombes
die je overal langs de wegen op de berghellingen zag. Voor
overleden baby's werd een vierkant gat in een Jackfruit-boom gehakt
waarin het kind met het gezicht naar buiten werd
neergezet. Het gat in de boom werd afgedekt met een bamboe
deurtje. De Toraja's geloofden dat de kinderen door de sappen
van de boom werden gevoed.
Na de rotsgraven, een grot en de babyboom te hebben bezocht
was het tijd voor de lunch.
We reden naar een traditioneel Toraja huis met enkele
voorraadschuren die in dezelfde stijl waren gebouwd. Onder enkele
van deze schuren zaten jonge vrouwen te weven met primitieve
weefgetouwen.
Wij kregen de lunch, die door de vrouw des huizes voor ons was
bereid, ook onder één van de voorraadhuisjes.
Hierna was het al laat in de middag, vol van nieuwe indrukken
reden we terug naar ons hotel
|
|
|

|

|

|
we gaan op weg naar
oude dorpjes om de tongkonan huizen te zien |
we zien veel nieuwe
tongkonan's, ze worden dus nog gebouwd |
maar onze
interesse gaat vooral uit naar de oude huize van de Toraja's |
De tongkonan, de typische huizen en
voorraadschuren van de Toraja's, hebben sierlijke daken
die aan voor- en achterkant in een punt naar boven uitlopen.
Alle huizen staan in noord-zuidrichting, wat volgens de traditie
verwijst naar de gebieden waar de voorvaderen van de Toraja's
vandaan zijn gekomen.
De met geometrische patronen versierde daken zijn gekromd
en lijken wel enigszins op omgekeerde schepen. Een rij huizen
lijkt door deze opstelling wel wat op een aantal slagschepen in
linie.
De wanden van de huizen zijn van buiten meestal rijk
versierd met gekleurde geometrische en dierenmotieven, terwijl
bij de ingang een aantal buffelhoorns de status van de familie
aangeeft.

|

|

|

|
de
oude tongkonan's zijn gebouwd op bamboe palen en hebben een
bamboe dak, afgedekt met palmbladeren
|

|

|

|
Tongkonan's gebouwd
tegen de berghelling, het bamboedak is afgedekt met golfplaat |
ook deze
voorraadschuur heeft al een golfplaten dak, 2e generatie dus |
er is wel bamboe
gebruikt onder het golfplaat en de schuur is prachtig met
houtsnijwerk versiert |

|

|
een Toraja-erf
met woonhuis en diverse voorraadschuren |
het merendeel
van de Toraja's is protestants, we zien opvallend veel kerken |
Begrafenis- of huis ceremonie
Toraja-land staat bekend om de uitgebreide en kostbare
uitvaartrituelen. Vele waterbuffels (karbouwen) en varkens
worden op deze festiviteiten ter ere van de overledenen
geslacht. Soms zelfs met honderden tegelijk. Overledenen worden
vaak een tijdje (gebalsemd) 'bewaard' in of bij het huis van de
familie voor ze in speciale grotten worden geplaatst die zich in
steile rotswanden bevinden. De doden worden omringd door houten
beeldjes ter bescherming (die vaak enigszins lijken op de
overledene zelf).
Rituelen rondom bruiloften en begrafenissen zijn kleurrijk en
indrukwekkend. Dorpelingen komen samen en brengen offers van
levende kippen, varkens en waterbuffels mee. Op bepaalde dagen
worden de waterbuffels ceremonieel geofferd en dat is een mooi,
maar bloederig tafereel.

|

|

|
we komen aan
bij het huis van de overledene |
en kopen de
traditionele slof sigaretten als geschenk voor de familie |
als we het erf
opgaan wordt er een, nog bloedende, buffelhuid weggesleept |

|

|

|
officiële
delegaties worden door de ceremoniemeester naar de familie
gebracht |
wij nemen
plaats in één van de genummerde vakken |
en krijgen daar
koffie en traditionele "begrafeniskoekjes" |

|

|
op de deel pal
voor ons liggen twee geofferde buffels |
en aan de
overkant het huis waar de overledene is opgebaard |

|

|

|
terwijl
wij de koekjes proeven worden vóór ons de buffels aan stukken
gesneden, alles wordt netjes gesorteerd |
de kinderen
spelen met de hoeven van de buffels |

|

|

|
een
varkensoffer wordt afzonderlijk geslacht |
eerst worden
de haren afgebrand |
ondertussen
brengen de kleindochters van de overledene een nieuwe delegatie
naar de familie |

|

|

|
iedere groep
brengt geschenken mee |
de volgende
groep staat ook al klaar |
en mogen de
familie gaan condoleren |

|

|

|
Wij gaan weer
verder door de prachtige natuur van Sulawesi |
de buffels
worden met de neus omhoog vastgezet om sterkere nekspieren te
ontwikkelen |
loofbossen worden
afgewisseld door prachtige bamboebossen |

|

|

|
Onze
gids had gehoord dat er vlakbij nog een andere ceremonie plaats
vond, er werd een nieuw protestants kerkgebouw ingewijd |
naast de kerk
stonden modellen van het eerste en nieuwe kerkgebouw |

|

|
ontvangsttent
voor de gasten en leden van de kerk |
de dominee was
erg enthousiast en liet ons het kerkinterieur zien |

|

|

|
ondanks
alle festiviteiten en ceremonies in de buurt gaat het werk op
het land gewoon door, hier wordt een rijstveld ingeplant |
In
Suaya in het district Sangalla bezochten we de oude rotsgraven van de
koninklijke familie van Sangalla, uitgehakt in een granieten
bergwand. Sommige graven bevinden zich op 15 meter
hoogte. In deze rotsgraven worden overledenen bijgezet. De
koninklijke graven zijn herkenbaar aan de rode doek die voor de
grafopening hangt. De rots heeft
balkons waarop Tau Tau poppen zijn geplaatst die uitkijken over
de prachtige rijstvelden om te waken over de
zielen. Een Tau Tau pop is een evenbeeld van
de overledene. “Tau” betekent mens en “Tau Tau” niet menselijk.

|

|

|
rotsgraven met
afgedekte ingangen en balkons met tau-tau poppen |
de tau-tau
poppen kijken uit over de velden |
een baar, vaak in de
vorm van een tongkonan, wordt maar één keer gebruikt |

|

|

|
In Londa,
even
verderop bezoeken we een nog oudere begraafplaats waarbij,
bovenin een grot, balken zijn geklemd waarop de kisten werden
gezet. Na jaren vermolmd het hout en vallen er kisten en
beenderen naar beneden |

|
 |

|
ook hier
staan de tau-tau poppen |
oude kist met
de stoffelijke resten |

|

|
achter in de
grot staan deze stenen sarcofagen |
tegenwoordig
wordt vaker in deze graftombes begraven |
De baby boom
In Kambira, vlak bij Sangalla, staat een boom van 250 jaar oud.
In deze boom begroeven de Toraja's uit de omgeving overleden
zuigelingen. Als een baby nog geen tandjes had mocht het in de boom
worden gezet. Aan de andere kant van de richting
van hun huis hakken ze een gat in de boom waar ze de baby na een
korte ceremonie begraven. Het gat wordt afgedekt met een bamboe
matje. Na verloop van tijd vergaat het matje en is de opening te
zien. Dit gat wordt echter steeds kleiner en groeit zelfs
helemaal dicht. Er is dan alleen nog maar een litteken te zien.
Deze boom staat in een schitterend bamboebos.

|

|
 |

|
de
babyboom waarin baby's werden begraven met het gezicht naar
buiten gericht |
er
werd een gat in de boom gehakt dat later werd afgedekt door een
bamboe luikje waaraan vaak een orchidee werd gehangen
De Toraja's geloofden dat het kind door de boomsappen werd gevoed |

|

|

|
Daarna reden we naar
de lunchlocatie in dit Toraja complex |
Het woonhuis
was echt oud, met bamboe en palmrieten dak |
in een van de
voorraadhuisjes kregen we de lunch opgediend |

|
 |

|
Bij dit
Torajahuis was ook een weefschool gevestigd |
op
primitieve weefgetouwen werden jonge vrouwen uit de omgeving
geleerd te weven, de producten werden in winkels in de dorpen
verkocht |

|

|
we
mochten een kijkje nemen in het woonhuis, links de keuken waar
onze lunch was bereid, rechts de huiskamer met prachtig bewerkte
panelen |

|

|

|
|
op de terugweg begon
het te regenen, dat leverde deze foto op van een glimmend Toraja
dorp |
Na
een drukke dag konden we heerlijk relaxen in ons
"huisje" in Rantepao |
|
|
|
naar vorige dag |
naar
volgende dag |
 |