naar de vorige pagina

Reis Madagaskar - Mauritius 2014

Terug naar de startpagina
terug naar de reisinfo

naar Mauritius Info


Madagaskar Info

 


Madagaskar ligt 400 km ten oosten van Afrika's oostkust in de Indische Oceaan langs de Straat van Mozambique. Het eiland heeft een lengte van ruim vijftienhonderd kilometer, is bijna vijfhonderd kilometer breed en heeft een oppervlakte van circa veertien keer Nederland. Het hoogste punt van Madagaskar is de Maromokotro, 2876 meter hoog.

Zo'n 165 miljoen jaar geleden raakte Madagaskar los van Gondwanaland, het oercontinent. Daardoor voltrok de evolutie van plant en dier zich op een geheel eigen wijze. Door zijn geïsoleerde ligging als eiland heeft zich een unieke flora en fauna ontwikkeld. Het eiland bestaat voor en groot deel uit ongerepte natuur (regenwouden). Helaas is een groot deel door de jaren heen verloren gegaan door aardbevingen, overstromingen en bosbranden.
Madagaskar is het op drie na grootste eiland ter wereld  na Groenland, Nieuw Guinea en Borneo. Het is een van de armste landen ter wereld. 
 
Meer dan de helft van de bevolking leeft van de landbouw waarbij cassave, zoete aardappelen, avocado’s, bananen, citroenen, grondnoten en groenten wordt verbouwd voor eigen gebruik en kruidnagels, vanille, koffie en thee voor de export. Koffie is het belangrijkste exportproduct. Verder worden ook sisal, peper, suikerriet, tabak en katoen verbouwd en men is begonnen met de aanleg van theeplantages.
In Madagaskar worden met vooral zeboes gehouden, en verder runderen, varkens, schapen, geiten en kippen. Zeboes worden voornamelijk gehouden door de Antandroy-stam en de Mahafaly-stam uit het zuiden en de Bahalava-stam uit het westen. De zeboes zijn bijna heilige dieren, die alleen geslacht en gegeten worden tijdens sociale en religieuze feesten. Er zijn in Madagaskar bijna net zoveel zeboes als mensen.

Madagaskar heeft een tropisch klimaat dat in belangrijke mate bepaald wordt door de zuidoostpassaat. November, met veel onweer, is de regenrijkste maand, hoewel de oostkust vrijwel het gehele jaar door neerslag heeft. De zomer duurt van november tot maart en het is dan zeer warm met vrij veel regenval. Van april tot oktober duurt het winterseizoen en dan is het droger met wat lagere temperaturen. In het droge jaargetijde waait een constante oostenwind.
 
Het Malagassisch en het Frans zijn de twee officiële talen van Madagaskar. Belangrijkste omgangstaal is het Hova, dat door de Merina, de grootste bevolkingsgroep, wordt gesproken.
Het Malagassische alfabet bestaat uit 21 letters. De C, Q, U, W en X komen niet voor in het alfabet.
 
Madagaskar kent slechts één doorgaande weg. Van de ca. 60.000 km weg is 15% verhard. Maar verhard of niet, in het regenseizoen overstromen de wegen, worden modderig en zijn nauwelijks nog te berijden.
Veel goederenverkeer vindt plaats door het 600 km lange Pangalanes kanaal, dat uit een aaneenschakeling van lagunes bestaat en voor ongeveer een derde bevaarbaar is.


Landschap
Madagaskar wordt ook wel het "rode eiland" genoemd, een verwijzing naar de roodbruine aarde. Door de centrale bergrug die over het eiland loopt kent Madagaskar een zeer afwisselend landschap.
In het noorden ligt het berggebied Montagne d'Ambre met bossen vol met varens, palmen en andere enorme bomen.
Iets meer naar het zuiden ligt het grotendeels vulkanische Ankarantra-gebergte met vele grotten, spelonken, kalksteenformaties en onderaardse rivieren. Het zet zich naar het noorden en zuiden voort met een gemiddelde hoogte van 1500 meter. De oostkust is tropisch vochtig en men vindt hier dan ook de tropische regenwouden.
De zuidwestelijke punt van Madagaskar is een zeer droog woestijngebied met enorme doornhagen.
Tussen het savannelandschap in het noordwesten en het woestijnlandschap in het zuidwesten ligt nog een gebied met een steppelandschap. In het noordwesten heeft de kust vele diepe inhammen, waarvoor vele eilanden liggen.
Behalve in het uiterste noorden en zuiden ligt langs de westkust een 15 tot 110 km brede, vlakke en moerassige kustvlakte.
De grootste rivieren zijn de Manambdo en de Tsiribihina.

Natuur 
Het land kent 4 Nationale parken die duizenden plant- en diersoorten herbergen. De bekendste dierengroep zijn de Maki's (lemuren) welke alleen op Madagaskar voorkomen evenals 80% van de begroeiing. Het landschap is fascinerend, van de vruchtbare hooglanden in centraal Madagaskar tot de droge steppe in het zuiden.
Er leven ongeveer 150.000 soorten ongewervelde dieren. Bijzonder is de gouden bolwebspin die met haar web vaak voorkomt op telefoonlijnen! De draden die ze maken zijn zo sterk dat er vroeger textiel van gemaakt werd. Een andere spinnensoort gooit een web op haar prooi.
De 300 vlindersoorten zijn allemaal afkomstig van het vasteland van Afrika. De ongeveer 4000 mottensoorten waren al veel langer op Madagaskar. De meest indrukwekkende is de gele komeetmot die een vleugelwijdte van 25 cm kan bereiken.
Verder vinden we op Madagaskar o.a. bidsprinkhanen, duizendpoten, platwormen, bloedzuigers en grote aantallen torren.

Het tropisch regenwoud wordt gedomineerd door de zogenaamde "evergreen trees", dat zijn bomen die gedurende het hele jaar hun bladeren behouden. Ze kunnen 30 meter hoog worden en op één hectare regenwoud kunnen wel 250 verschillende soorten voorkomen. Andere "evergreen"-soorten zijn de tapiaboom, negen soorten mangrovebomen en cactusbomen.
De rest van het bomenbestand van Madagaskar verliest zijn bladeren in het droge seizoen. Voorbeelden hiervan zijn de banyan-vijgenboom en de gigantische tamarinde. Bijzonder is de "traveller's tree", genoemd naar het water dat in de grote bladeren blijft staan en zo reizigers in vroeger tijden van water voorzag. Er komen meer dan 1000 soorten orchideeën voor op het eiland, meer dan in heel Afrika samen. De meeste soorten leven op de bomen van de regenwouden in het oosten en hebben de meest uiteenlopende kleuren, patronen, afmetingen en vormen. Overal waar minder dan 400 mm water per jaar valt, overheersen de vetplanten. Ze slaan water op in hun bladeren, stam of wortels en overleven daardoor het droge klimaat. Aloë's zijn bekende vetplanten waarvan het lijkt of de bladeren rechtstreeks uit de grond komen.

De beroemdste boom van Madagaskar is de baobab. Het zijn dikke, ronde bomen met een platte kroon. Ze kunnen dertig meter hoog worden en de stammen kunnen zestigduizend liter water vasthouden. Op Madagaskar komen zeven soorten voor, die wel tweeduizend jaar oud kunnen worden. De boom speelt een rol in talloze Afrikaanse mythen en legenden. De schors, de vruchten, de bladeren, het hout, bijna alles van deze boom wordt door de bevolking gebruikt.

Ongeveer 170 soorten palmbomen komen op Madagaskar voor, waarvan er 165 nergens anders voorkomen. Er zitten enkele zéér bijzondere soorten bij zoals de raffia- palm, de verenpalm en de Ravenea musicalis. Deze palmsoort begint onder water te groeien! Palmen komen over het gehele eiland voor, zelfs in de buurt van woestijngebieden. Alleen al in de laatste tien jaar zijn er vijftig nieuwe soorten ontdekt.

Het aantal soorten vogels is verassend klein. Er leven ongeveer 270 soorten op het eiland, waarvan er 110 alléén op Madagaskar voorkomen. Drie soorten mesites behoren tot de zeldzaamste vogels ter wereld. De bekendste inheemse vogels zijn de 15 soorten vanga's, allemaal gespecialiseerd in het vangen van insecten. 
Roofvogels zijn o.a. Madagassische torenvalk, Madagassische buizerd, Madagassische koekoeksvalk en zes uilensoorten. De Madagassische visarend en Madagassische slangenarend zijn zeer zeldzaam. 
De uitgestorven olifantsvogels, reusachtige loopvogels, zijn zeker de meest opvallende vogels van het eiland geweest; het uitsterven van deze vogels is nog zo recent dat er nog regelmatig (fragmenten van) eierschalen worden aangetroffen.

Kikkers zijn de enige amfibieën op Madagaskar. Watersalamanders, gewone salamanders en padden komen niet voor. Op dit moment zijn er 170 soorten bekend, waarvan er maar twee ergens anders op de wereld voorkomen. Berekend is echter dat er elke twee maanden wel weer een nieuwe soort ontdekt wordt.
Ongeveer de helft van alle bekende soorten kameleons komen op Madagaskar voor. Verder komen er 70 soorten gekko's voor. Ongeveer de helft van de soorten hebben perfecte schutkleuren. 
De iguanodon is een reuzenhagedis die alleen in Noord- en Zuid-Amerika gevonden wordt en op Madagaskar.
De Nijlkrokodil komt, hoewel bedreigd, nog vrij veel voor op Madagaskar. Verschillende soorten schildpadden worden met uitsterven bedreigd.

Van alle zoogdieren op Madagaskar zijn de lemuren (maki's) het beroemdst. Van deze aapachtigen zijn ongeveer vijftig soorten bekend. De afgelopen jaren vond men nog vier nieuwe soorten. 
Lemuren hebben vosachtige gezichten en handen die lijken op die van de mens. De bekendste lemuren zijn de bruine lemuur, de ringstaartlemuur, de zwarte lemuur en de indri's. De vreemdste lemurensoort is de aye-aye. Deze lemuur heeft een vossenstaart, vleermuisoren en vreemde handen met een skeletachtige middelvinger om insecten uit boombasten te krabben. In februari 2001 hebben een Duitse en een Zwitserse wetenschapper een tot dusver onbekende soort ontdekt. De ontdekte soort is een zogenaamde wol-lemuur die de naam Avahi Unicolor heeft meegekregen.
Bijzonder zijn ook de tenrecs, waarvan de grootste soort tevens de grootste insecteneter ter wereld is. 
Er leven ongeveer 20 soorten knaagdieren op Madagaskar en het zijn bijna allemaal nachtdieren.
Tot de acht vleesetende soorten op Madagaskar behoren de civetkatten en de mangoesten. De grootste van allemaal is de fosa, een katachtige met een enorm lange staart die hem helpt om lemuren tot in de kruinen van de bomen op te jagen.


Bevolking
De bevolking is een bijzondere mengelmoes van Afrika en Azië. De Madagassiërs zijn overwegend van Maleis-Indonesische afkomst en in veel mindere mate zijn negroïde en Arabische groepen aanwezig. Ongeveer 1% van de bevolking bestaat uit voornamelijk Fransen, Comorezen, Indiërs, Pakistani en Chinezen. Het land telt circa 14 miljoen inwoners. 
Er zijn achttien etnische groepen, waaronder de Merina, de Betsimisaraka, de Betsileo, de Sakalava en de Bara. Het grootste deel van de bevolking hangt traditionele religies aan die enige gelijkenis vertonen met oosterse godsdiensten zoals het hindoeïsme. Ongeveer 50% is christen.
De traditionele Madagassische bevolking is verdeeld in 18 stammen:
Antaifasy zij die in het zand leven Kleine stam.  Regio Farafangara aan de oostkust.
Antaimoro  zij van de kuststreek Regio Manakara aan de oostkust. Verwant met de Arabieren. 
Antaisaka  zij van Sakalava-land Kleine stam.  Afsplitsing van de Sakalava stam. Regio zuidoostkust.
Antakàrana  zij van de kliffen Zeer kleine islamitische stam.  Regio Ankàrana in het verre noorden. Vissers en herders.
Antambohoaka  zij van de gemeenschap Regio Mananjary in het zuidoosten. Houden islamitische tradities aan.
Antandroy  zij van de doornen Semi-nomadische stam.  Arme stam in het droge zuiden. Inkomsten uit verkoop van houtskool. Vele ontvluchten vanwege miserabele omstandigheden naar andere regio's.
Antanosy zij van het eiland Regio zuidoosten
Bara onbekend, waarschijnlijk van Bantu-taal afkomstig Duidelijk van Afrikaanse afkomst. Herders
Betsileo de onzichtbaren Regio Fianarantsoa. Houtbewerkers en boeren. Subgroep zijn de Zafimaniry. Regio ten oosten van Ambositra. Befaamde houtbewerkers.
Betsimisaraka zij die niet te scheiden zijn Op één na de grootste stam van Madagaskar. Regio centrale en noordoostelijke kust. Voornamelijk boeren, verbouwen koffie, suikerriet en kruidnagelen.
Bezanozano zij met vele kleine vlechten (naar het Afro-kapsel) Kleine stam.  Regio tussen Merina en Betsimisaraka, bergachtig regenwoud.
Mahafaly makers van taboes Regio zuid-zuidwesten.  Kwamen pas ongeveer 900 jaar geleden op Madagaskar aan. Boeren.
Merina zij van de hooglanden Grootste stam. Van Aziatische afkomst met lichtste huidskleur van Madagaskar. Regio rond hoofdstad Antananarivo. Bevolking is verdeeld in drie kastes: andriana = adel, hova = vrijen, andevo = werkers (in feite slaven)
Sahalava zij van de lange valleien Bevolken het grootste gebied: regio west-Madagaskar. Donkere huidskleur. Twee subgroepen, Makoa die afstammen van Afrikaanse slaven en Vezo, voornamelijk vissers.
Sihanaka zij die door de moerassen zwerven Vissers en rijstboeren. Regio laagland rond het meer van Alaotra.
Tanala zij van het woud Bergregio van de oostelijke regenwouden.
Tsimihety zij die hun haar niet knippen Regio noordwesten. Herders en rijstboeren.
Zafisoro onbekend Kleine stam.  Zelfde regio als de Antaifasy; Farafangana aan de oostkust.

Famadihana
Het meest beroemde ritueel van Madagaskar is de Famadihana, ook wel herbegrafenis genoemd. Dit festival wordt slechts één keer in de zeven jaar gehouden. Tijdens dit ritueel worden alle doden uit een familiegraf gehaald en wordt er vervolgens gefeest en gedanst. Zo willen ze respect aan de overledenen tonen. Het is voor de bevolking een zeer belangrijke gebeurtenis. De overledenen worden tijdens het ritueel ook voorzien van nieuwe zwachtels en krijgen nieuwe voorwerpen mee. Voor zonsondergang worden de doden herbegraven in de nieuwe tombe. Zeven jaar later gebeurt hetzelfde ritueel weer, een zeer onvergetelijke gebeurtenis om mee te maken!

terug naar de reisinfo

naar Mauritius Info