Landgoed Twickel klik op de kleine foto's voor een vergroting
Landgoed Twickel
Vlakbij Delden in Twente ligt landgoed Twickel, bijna zeven eeuwen oud.
Kenmerkend zijn het kasteel, de historische boerderijen en het
kleinschalige coulisselandschap.
Een cultuurlandschap waarin bossen met eeuwenoude eiken, heidevelden en
vennen, akkers en weilanden omzoomd met houtwallen elkaar afwisselen.
Op het landgoed bevinden zich 144 boerderijen (herkenbaar aan de
zwart-witte luiken) twee watermolens, een watertoren en een houtzagerij.
|
|
|
|
De laatste ‘heer van Twickel" was Rodolphe Frédéric Baron van
Heeckeren van Wassenaer die in 1922 trouwde met Marie gravin van
Aldenburg Bentinck. De Barones bracht het landgoed Twickel in 1953 onder in de Stichting Twickel. De stichting kreeg als doelstelling het behoud van het landgoed als natuur- en cultuurmonument en het handhaven van haar historische betekenis. Tot haar overlijden in 1975 fungeerde de barones als bestuursvoorzitter. Zij bepaalde dat het huis na haar dood bewoond moest blijven. M.A.M.A. barones van Heeckeren van Wassenaer-Gräfin von Aldenburg Bentinck overleed in 1975. Het woonrecht op Twickel ging over op haar achterneef Christian Graf zu Castell-Rüdenhausen, die in 1982 met zijn gezin de zuidvleugel van het kasteel betrok. Graf Christian overleed in januari 2010. Tegenwoordig wordt het huis bewoond door zijn zoon Roderik met echtgenoot Liesbeth en hun twee zoontjes. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| Kasteel Twickel | Landschapstuin | Rotstuin in Victoriaanse stijl, ontworpen door de laatste Barones | Theehuis, geschonken aan de Barones door haar pachters op haar 80e verjaardag in 1959 | ||
|
|
|
|
|
| Het Hoogje met tempeltje | Spiegelvijver | Rozentuin | Watertoren |
Vlinders in de rotstuin
|
|
|
|
|
|
|
|
| Bont zandoogje | Citroenvlinder | Dagpauwoog | Distelvlinder | Gehakkelde aurelia | Klein geaderd witje | Kleine vuurvlinder |
Libellen rond de vijver en in de tuinen
|
|
|
|
| Bruinrode heidelibel (Vrouwtje) | Bruinrode heidelibel (Mannetje) | Houtpantserjuffers (tandem) |
De Twickeler Houtzaagmolen
Op het langoed Twickel aan de Oelerbeek liet de eigenaar van het landgoed, Graaf Carel George van Wassenaar Obdam, in 1770 een zaag- en pelmolen bouwen.
Hij kocht hiervoor een stellingmolen in de Zaanstreek die hij over water naar Enter liet vervoeren, daarna met paard en wagen naar het landgoed waar de molen aan de Oelerbeek werd opgebouwd.
De molen was een achtkantige stellingmolen met drie verticale zaagramen met slede en op de eerste verdieping een pel-installatie voor het pellen van allerhande granen.
Om de te zagen bomen naar de zaagmolen te krijgen
liet Carel George tussen 1771 en 1775 de Twickelervaart graven.
Dit ondiepe kanaal tussen Delden en Enter werd bevaren met Enterse
zompen. Het hout voor de zaagmolen kon daardoor vanuit het westen
van het land met schepen naar de zaagmolen worden gebracht.
In de buurt van de molen kwam een haven met een hefkraan en daarbij
werd een schippersherberg gebouwd. Dit complex kreeg de naam "Carelshaven", nu
staat er een hotel met dezelfde naam
In 1883 werd de aandrijving op windkracht vervangen door een stoommachine. In 1922 werd de stoomkracht vervangen door een elektromotor.
| De Twickeler Houtzaagmolen
De tegenwoordige houtzaagmolen bestaat uit de houten onderbouw van de oorspronkelijke windmolen met daarnaast het bakstenen gebouwtje voor de stoomketel en stoommachine. Het houten molengebouw bestaat uit een vierkant middengedeelte waarop de molen heeft gestaan, met aan weerszijden een rechthoekige zaagschuur. Het geheel heeft een lengte van bijna achtentwintig meter en is ruim tien meter breed. Het bakstenen gebouwtje meet zestien bij vijf meter. De houten wanden zijn zwart geschilderd en het geheel is gedekt met rode pannen. Het hele gebouw staat op een aantal bakstenen poeren of stiepen met daarop een grote vierkante deksteen van Bentheimer zandsteen. De zaagvloer ligt daardoor ruim een meter boven de grond. De ruimte onder de zaagschuren is open, die onder het vierkante molengedeelte is ommuurd en vormt een kelder, het kot, waarin het zaagsel zich kan ophopen. In het middengedeelte bevindt zich het zaagraam en de horizontale zaagmachine, de beide zijschuren geven ruimte voor de zaagsleden. Aan de linkerkant van de molen zien we de sleephelling waarover we de stammen naar binnen trekken om deze vervolgens op de zaagslede te bevestigen. Na het zagen bevindt zich de slee in de rechter zaagschuur zodat het gezaagde hout door de deuren aan die zijde kan worden afgevoerd.
|
|
 |
 |
 |
 |
 |
 |
| Het originele middelste verticale zaagraam | de "winderij" tegen de zoldering | de nieuwere horizontale zaag | dakconstructie van de linker en rechter zaagschuur | ||
 |
 |
 |
 |
 |
| niet de originele stoommachine | de aandrijving boven de zaagmachines | Stoeltjesboor voor het boren van gaten in zware balken | ||
 |
Houtzagerij Twickel
De oude houtzaagmolen heeft tot 1975 dienst gedaan, waarna de zagerij in een nieuw gebouw met moderne machines de productie overnam.
|