Hof van Twente

Landgoed Weldam klik op de kleine foto's voor een vergroting

Landgoed Weldam

Het landgoed Weldam ligt in het Markelose buurtschap Kerspel Goor, tussen Diepenheim en Goor en is circa 1700 hectare groot
Kasteel en havezate Weldam was rond 1389 eigendom van Wolder van den Weldamme, een leenman van de bisschop van Utrecht.

In 1539 kwam het landgoed in bezit van de familie Ripperda die, in het begin van de Tachtigjarige Oorlog, het nu nog bestaande rechthoekige achterste gedeelte van het huis bouwden op een vierkant stuk grond, omgeven door een gracht.
In de 17de eeuw kreeg het huis een classicistische voorgevel uit Bentheimer zandsteen en werden de twee zijvleugels, de bouwhuizen en het voorplein met de poort gerealiseerd.
In de achttiende en negentiende eeuw stond Weldam voor lange tijd leeg en raakte in verval.

In 1877 kwam het kasteel in bezit van Carl Philipp Otto graaf Bentinck en zijn vrouw, gravin Maria Cornelia van Heeckeren van Wassenaer, die Weldam van haar vader had geërfd. Zij voegden de twee grote hoektorens toe aan de noordkant van het gebouw, de één vierkant en de ander achthoekig.
Deze torens zijn ontworpen door de Engelse architect Weatherley. Het tuinontwerp is van de Franse landschapsarchitect Édouard André.
De jongste dochter, Isabella Antoinette Marie Clementine gravin Bentinck, was in 1914 met graaf Wilhelm zu Solms-Sonnenwalde getrouwd en erfde Weldam in 1956.
2 jaar later betrok de familie zu Solms-Sonnenwalde het kasteel. daarvoor hadden zij 7 jaar in de rentmeesterswoning aan het begin van de Weldammerlaan gewoond.
Hun zoon Alfred Otto Friedrich graaf zu Solms-Sonnenwalde was de laatste eigenaar van het landgoed.

Het kasteel wordt bewoond en is niet toegankelijk voor bezoekers. De kasteeltuinen zijn tegen betaling wel toegankelijk. Het omliggende landgoed is overdag vrij te betreden en bestaat uit 700 ha bossen, 1000 ha akkers en weilanden, beken, karakteristieke lanen, 20 monumentale huizen en 65 boerderijen, herkenbaar aan de zwart- geel geschilderde luiken

De zuidkant van kasteel Weldam in de zomer.

Inrichting van de kasteeltuin: Links en rechts van de hoofdingang (de noordzijde van het kasteel) liggen twee verdiepte parterres met sierlijke buxusvormen. Het hoger gelegen wandelpad langs de westelijke parterre, voert naar de loofgang, een 145 meter lange "berceau" van geschoren beuk (Fagus sylvatica).
Rechts van de loofgang ligt de "parterre de broderie", een Franse tuin met buxuslofwerken. Daarachter ligt een doolhof
Aan de oostkant van het kasteel is een rozentuin aangelegd.

verdiepte westelijke parterre
loofgang van geschoren beuken
Franse tuin met buxus
Rozentuin


De westzijde van het kasteel met de vierkante hoektoren	en de oostzijde met de achthoekige hoektoren

Bijzondere bomen in de kasteeltuin

<< Ginco (Ginkgo biloba)

De Japanse notenboom of Tempelboom,
oorspronkelijk afkomstig uit China

Pinus cembra >>

De Alpenden of Arve is een boom uit de Alpen en de Karpaten
Aan de zuidkant van het kasteel staat een,
door stutten ondersteunde, Pinus cembra.
De boom dateert 1840, dus van vóór de aanleg van de huidige tuin

Insecten in de kasteeltuin


Viervlek	Azuurwaterjuffer (tandem)	Breedscheenjuffer	Schorpioenvlieg	Akkerhommel	Vroege grasmot

St Mary's Chapel op het landgoed Weldam
In 1900 werd op het landgoed een kapel gebouwd in opdracht van Willem Carl Philip Otto graaf Bentinck, eigenaar van o.a. landgoed Weldam en Middachten.
Het ontwerp van de kapel is van de Engelse architect W.J. Weatherley. De Engelse bouwstijl van ca. 1900, de zgn. cottagestijl, is duidelijk herkenbaar

Vanaf 1979 wordt de kapel gebruikt door de Anglicaanse gemeente van Oost-Nederland. De huidige eigenaar graaf Frederik George Unico Willem stelde het gebouw hiervoor beschikbaar. Op 20 december 1987 werd de kapel aan Maria gewijd door de hulpbisschop van Gilbraltar in Europa, tot welk diocees Weldam behoort. Sindsdien draagt de kapel de naam “St Mary’s Chapel, Weldam”

Achter de kapel liggen drie graven, In een hoek het graf van Frederik George Unico Willem Graaf Bentinck, Heer van Weldam en Obdam, 1888-1942. Direct achter de kerk de graven van Isabelle, Gravin zu Solms-Sonnenwalde, geboren Gravin Bentinck, 1889-1981 en Graaf Wilhelm zu Solms-Sonnenwalde, 1886-1981.

Vanaf 1979 wordt de kapel gebruikt door de Anglicaanse gemeente van Oost-Nederland

Op 21 juni 2022 bezochten we de tuin van kasteel Weldam en gingen ook langs de St Mary-kapel. Tegenover de ingang van de kapel staat een Amberboom die geschonken is door de congregatie van de Chapel aan Alfred zu Solms-Sonnenwalde en Christine Hüsmert ter gelegenheid van hun huwelijk op 17 oktober 1992. We zagen de boom vorige keer in winterdracht, nu stond hij volledig in blad.

blad van de amberboom

De Indianen en de Maya's tapten het rode, vloeibare boomsap (amber) af en gebruikten deze gom als geurstof

Amerikaanse Amberboom (Liquidambar stryraciflua)

Naast het graf van Frederik George Unico Willem Graaf Bentinck, Heer van Weldam en Obdam lag nu een vierde graf. Op 1 februari 2022, één dag voor wij het kasteel Weldam voor het eerst bezochten, overleed Graaf Alfred Graf zu Solms-Sonnenwalde, eigenaar van het landgoed Weldam, op 89 jarige leeftijd. Vrijdagavond 11 februari werd de graaf met een familiekoets (de brik van zijn overgrootouders) van kasteel Weldam naar de St. Mary-kapel gereden. Hij werd uitgeleide gedaan door in het licht van fakkels

Samen met zijn echtgenote Christine Hüsmert kreeg hij drie dochters: Charlotte, Caroline en Isabelle. De graaf heeft zich meermaals uitgelaten het als zijn belangrijkste taak te zien het landgoed ongeschonden door te geven aan de volgende generatie. Dochter Charlotte, vrouwe van Weldam, en haar man willen die taak op zich nemen.

Uitkijktoren Belvedère op de Herikerberg op het landgoed Weldam
De Herikerberg aan de rand van Markelo is met z'n 48 meter boven NAP de hoogste van de vijf heuvels die rondom het dorp liggen. Op de top van deze berg werd in 1890 een uitkijktoren "De Belvedère" gebouwd.
Bij de bouw van de toren zijn vele geraamtes opgegraven van vroegere misdadigers, die waren veroordeeld en opgehangen aan de Galgenbelt op de top van de Herikerberg. Op de Dingspelerberg was een regionale Germaanse dingplaats waar volgens Saksisch gewoonrecht, vanaf de vroege middeleeuwen tot zeker 1200, recht werd gesproken. De terdoodveroordeelden werden voorbij de devotieplaats De Hulpe gevoerd om voor zichzelf laatste redmiddelen of berouw af te smeken. Daarna vond de terechtstelling plaats op de Galgebelt op de Herikerberg, aan de voorname straatweg richting drostenstad Goor. De lijken bleven ter afschrikking nog maanden hangen.

De Belvedère is tien meter hoog en is speciaal voor het mooie uitzicht gebouwd door Graaf Willem Carel Philip Otto Bentinck. De graaf maakte met zijn vrouw, Maria Cornelia, geboren baronesse van Heeckeren tot Wassenaer, regelmatig een rijtour en soms een picknick op het hoogste punt van de Herikerberg. Dit was mogelijk de aanleiding om hier een uitzichttoren te bouwen.
Omdat de Herikerberg in die tijd al een zogenoemd driehoekspunt in het Rijksdriehoekstelsel was, werd besloten de toren ook te gebruiken voor de landmeetkundige werkzaamheden van de Dienst Rijksdriehoekmeting.
De toren is in drie bouwlagen verdeeld. De begane grond werd gebruikt voor het stallen van de rijtuigpaarden van de Graaf en zijn familie. De toren werd als uitvalsbasis gebruikt bij de adelijke jachtpartijen.
Vanaf het platte dak had men een onbelemmerd uitzicht maar ca 1930 werd de heide op de Herikerberg vervangen door een lariksbos, rond 1950 waren de larixen zo hoog dat er geen uitzicht meer was.
De toren heeft ook als uitkijkpost gediend voor de Markelose brandweer, werd in de oorlogsjaren gebruikt door de Duitsers en na de oorlog door de Luchtwacht van de Bescherming Bevolking.
Tot 1975 werd de toren gebruikt voor het stallen van paarden die gebruikt werden voor het wegslepen van bomen. In 1989 werd de toren gerestaureerd en verbouwd tot woonhuis in gebruik gebruik genomen als woning en atelier.

Landgoed Weldam op de Herikerberg naast camping Bergzicht in Markelo

Landgoed Weldam doet aan bosbouw en bosbeheer, het landgoed omvat zo'n 700 ha bosgrond. Vroeger werd kaalkap gepleegd waarna weer werd ingeplant, nu wordt gewerkt met natuurlijke verjonging. Daarnaast wordt veel eik, lariks en douglasspar aangeplant. De douglasspar is een belangrijke bosbouwboom die een mooier bos vormt dan bijvoorbeeld fijnspar..
De landgoederen Twickel en Weldam werken samen aan het project Streekeigen Hout waarbij hout uit de eigen bossen in de omgeving wordt verwerkt in de bouw.

Om een natuurlijk bos te krijgen blijft dood hout vaak liggen, waarmee schuilplaatsen en voedselmogelijkheden voor insecten, schimmels, dieren en vogels wordt gecreëerd

De fijnsparren op Landgoed Weldam, op de Herikerberg en omgeving zijn ernstig aangetast door de letterzetter. Door storm van januari 2018 en de droge zomers van 2018 en 2019 zijn veel sparren verzwakt en konden ze zich niet goed verweren tegen de letterzetterplaag waardoor ze op grote schaal zijn afgestorven.
Om verdere verspreiding van de letterzetter tegen te gaan worden aangetaste en dode bomen weggehaald. De gekapte bossen worden opnieuw ingeplant en verder als bos in stand gehouden.


Weldam	aangetaste fijnsparren	aangetaste larix	Vraatbeeld van de letterzetter

Paddenstoelen op Weldam in december 2020


Kleverig koraalzwammetje	Gewoon elfenbankje	Gele aardappelbovist	Kammetjesstekelzwam	Schelpzwam	Grote sponszwam

Paddenstoelen op Weldam in oktober 2021


Valse hanenkam	Bleekgele honingzwam	Gordelsteelgordijnzwam	Oesterzwam	Kastanjeboleet	Bittere boleet


Boomstronk bedekt met korstmos